The field hetman Hrehory Ogiński, the Lithuanian republicans and Russia in the first months after the battle of Poltava

 
PIIS0869544X0015960-9-1
DOI10.31857/S0869544X0015960-9
Publication type Article
Status Published
Authors
Occupation: Senior Researcher
Affiliation: Institute of Slavic studies RAS
Address: Moscow, 119334, Russia, Moscow, Leninsky prospect, 32A
Journal nameSlavianovedenie
EditionIssue 4
Pages12-28
Abstract

The paper deals with relationships between the field hetman of the Grand Duchy of Lithuania Hrehory Ogiński, the Lithuanian republicans and tsar Peter I in the first months after the battle of Poltava, when the role and influence of Russia over the Polish-Lithuanian Commonwealth was rapidly increasing. In this time Ogiński, on the one hand tried to receive tsar’s subsidies for his military units and to block tsar’s amnesty on soft conditions for starosta of Bobrujsk, Jan Kazimierz Sapieha and on the other hand tried to obtain the «great mace» of the Lithuanian hetman, with support of Peter I. It caused hostility of the Crown hetman Adam Sieniawski, who disapproved such loyalty of the field hetman to Russian government. All these Ogiński’s efforts appeared to be rather vain. He dead eventually in October of 1709. Ogiński didn’t obtain the great hetman’s mace he had wished to have so passionately; his troops weren’t paid by tsar’s money. Ludwik Pociej became a great hetman, who established close ties with Russia to get a mace. In general, however, the Ogiński’s pattern of political activity was one of the first such cases in the Polish-Lithuanian history of the Early modern times, when local magnates looked for closer ties with tsar’s court to strengthen their positions within the Commonwealth.

KeywordsHrehory Ogiński, Peter I, Lithuanian republicans, Jan Kazimierz Sapieha, Adam Sieniawski, Ludwik Pociej, the battle of Poltava, the Grand Duchy of Lithuania
Received19.07.2021
Publication date06.08.2021
Number of characters43178
Cite   Download pdf To download PDF you should sign in
100 rub.
When subscribing to an article or issue, the user can download PDF, evaluate the publication or contact the author. Need to register.
1 Полтавская победа стала определенным водоразделом в отношениях России с Сандомирской конфедерацией. С одной стороны, она обусловила скорую победу сандомирян в противостоянии с прошведской Варшавской конфедерацией и Станиславом Лещинским, с другой сделала реальной перспективу усиления российского влияния в Польше, в том числе в сфере взаимоотношений королевского двора (король Август II вернулся в страну вскоре после Полтавы) и самих сандомирских конфедератов, что не могло восприниматься ими безусловно положительно.
2 В ходе начавшегося кризиса и распада лагеря сторонников Лещинского для польного литовского гетмана и жмудского старосты Г. Огинского одной из основных задач стало недопущение объявление царской амнистии Сапегам на мягких условиях, что могло ослабить его собственное положение. На этой почве усилились разногласия Огинского с А. Сенявским, который искал компромисса с Сапегами. Жмудский староста, соответственно, пытался ослабить позиции коронного гетмана и лидера Сандомирской конфедерации при царском дворе.
3 Поздравляя русского царя 25 (14) июля 1709 г. с победой под Полтавой, Огинский в тоже время напомнил, что обещанных в мае на войско Речи Посполитой (которое страдает от отсутствия хиберны1, обмундирования и нормального расквартирования) денег «nie widać lubo już następuje sierpień» («не видно, хотя уже наступает август») и просил выслать средства с царским комиссаром, треть из которых должна была быть отдана его литовским отрядам и «дивизии» Л. Потея, а две трети коронным войскам. Cтремясь развеять сомнения царского правительства касательно боеспособности его войск, Огинский всяческий доказывал полезность своих соединений, особенно в прошедшей зимне-весенней кампании, уверял, что если Петр I сам прибудет в Литву, чего якобы «усиленно желают» верная Августу II шляхта и военные, численность отрядов Огинского немедленно возрастет даже по сравнению с нынешним количеством, когда жмудский староста активно пытался вербовать в свои ряды новых людей. «Możesz wcarska mść poufale wierzać jako własnym swoim nacjonalnym wojskowym, tym, co się ze mną zaciągną» («Можешь, ваше царское величество, совершенно верить, также как в войска из своего народа, в те, что со мною будут»), – уверял гетман. 1. Хиберна (hiberna) – жалованье, платившееся кавалеристам на зимних квартирах.
4 Жмудский староста вновь просил об освобождении из-под ареста А.Ф. Гейна и М. Княжевича, а также об обмене части захваченных шведских пленных на дочерей Огинского, офицеров и солдат его войска, которые «jęczą dotąd w Sztokolmie» («стонут до сих пор в Стокгольме»). Это дополнительно бы повысило авторитет жмудского старосты в Литве, в том числе и среди его противников, полагал Огинский. Из письма же следует, что к Огинскому до сих пор не вернулся Т. Ленкевич. Обеспокоенный староста жмудский выслал вслед за ним одного за другим посланцев Черского и Ясинского, последний из которых и привез указанное письмо2. 2. Российский государственный архив древних актов. Ф. 79. Оп. 1. 1709 г. Д. 14. Л. 66–67об.; перевод со значительными сокращениями см.: Письма и бумаги императора Петра Великого. М., 1952. Т. 9. Вып. 2 / ред. Б.Б. Кафенгауз. С. 1061–1062.

Price publication: 0

Number of purchasers: 0, views: 565

Readers community rating: votes 0

1. Burdowicz-Nowicki J. Piotr I, August II i Rzeczpospolita 1697–1706. Kraków: Arcana Publ., 2010, 768 p. (In Polish)

2. Gierowski J. A. W cieniu Ligi Północnej. Wrocław; Warszawa; Kraków; Gdańsk: Zakład narodowy imienia Ossolińskich Publ., 1971, 212 p. (In Polish)

3. Instrukcja wydawnicza dla zródeł historycznych od XVI – do połowy XIX w., ed. K. Lepszy, Wrocław: Zakład narodowy imienia Ossolińskich Publ., 1953, 65 p. (In Polish)

4. Koroliuk V. D. Svidanije v Birzhakh i pervyje peregovory o pol’sko-russkom soiuze. Voprosy istorii.1948. No 4, pp. 43–67. (In Russ.)

5. Rachuba A. Sapieha Jan Kazimierz. Polski słownik biograficzny, vol. 35, Sapieha Jan – Schroeder Eliasz, Warszawa; Kraków; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk Publ., 1994, pp. 7–12. (In Polish)

6. Sowa A. Pociej Ludwik Konstanty. Polski słownik biograficzny, vol. 27, Pniowski Jan – Potocki Ignacy, Wrocław; Warszawa; Kraków; Gdańsk: Zakład narodowy imienia Ossolińskich Publ.; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk Publ., 1978, pp. 38–47. (In Polish)

7. Sowa A., Wasilewski Т. Ogiński Grzegorz (Hrehory) Antoni. Polski słownik biograficzny, vol. 23, Niemirycz Władysław – Olszak Wacław, Wrocław; Warszawa; Kraków; Gdańsk: Zakład narodowy imienia Ossolińskich Publ.; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk Publ., 1978, p. 603–607. (In Polish)

8. Vits’ko Z. Vo’ski Vialikaha kniastva Litoўskaha ў kampanyy 1709 hoda na Zakhadze Ukrainỳ. Ivan Mazepa i mazepyntsi: Istoriia ta kul’tura Ukraїny ostann’oї tretyny XVII – pochatku XVIII st. / red. kol. Ia. Dashkevych, O. Kupchyns’kyĭ, I. Skochylias, A. Feloniuk; upor. I. Skochylias. L’viv: IUAD; NTSh, 2011, pp. 63–76. (In Bellarusian)

Система Orphus

Loading...
Up