Генезис анабаптизма в Королевстве Польском и Великом княжестве Литовском в 1550–1560 годах

 
Код статьиS0869544X0014058-6-1
DOI10.31857/S0869544X0014058-6
Тип публикации Статья
Статус публикации Опубликовано
Авторы
Должность: младший научный сотрудник
Аффилиация: Институт славяноведения РАН
Адрес: 119991 Москва, Ленинский проспект, д. 32-А
Название журналаСлавяноведение
ВыпускНомер 2
Страницы8-25
Аннотация

Статья посвящена проблеме рецепции анабаптистской доктрины польскими и литовскими антитринитариями во второй половине 1560-х годов. Раскрывается последовательная и религиозно детерминированная связь между отрицанием детского крещения и пацифистской социально-этической концепцией в вероучении моравских анабаптистов (гуттеритов). Данное вероучение появилось в Великом княжестве Литовском, а затем и в Королевстве Польском благодаря Петру из Гонендза и было воспринято в ранних сочинениях польско-литовских антитринитариев. Принятие основных принципов анабаптизма столкнулось с неоднозначной реакцией синодов: большинство участников считало обоснованным отказ от детского крещения, но не готово было принять социально-этическую концепцию анабаптизма. 

Ключевые словарадикальная реформация, анабаптизм, антитринитарии, гуттериты, изоляция, общность имущества
Получено29.03.2021
Дата публикации31.03.2021
Кол-во символов54437
Цитировать  
100 руб.
При оформлении подписки на статью или выпуск пользователь получает возможность скачать PDF, оценить публикацию и связаться с автором. Для оформления подписки требуется авторизация.

Оператором распространения коммерческих препринтов является ООО «Интеграция: ОН»

Всего подписок: 0, всего просмотров: 572

Оценка читателей: голосов 0

1. Williams G.H. The Radical Reformation. Philadelphia, 1962.

2. Stayer J.M. The Radical Reformation // Handbook of European history, 1400–1600: late Middle Ages, Renaissance, and Reformation. Leiden, New York, Koln, 1995. Vol. 2: Visions, Programs and Outcomes.

3. Tazbir J. Walka z Bracmi Polskimi w dobie kontrreformacji // Odrodzenie i reformacja w Polsce. Warszawa, 1956. T. 1.

4. Коноплянко К.С. Польские братья // Православная энциклопедия. М., 2020. Т. 57.

5. Eder G. Euangelische Inqvisition Wahrer und falscher Religion. [S. l.] 1574;

6. Ehrhard Ch. Grundliche kurtz verfaste Historia. Von Munsterischen Widertauffer: und wie die Hutterischen Bruder so auch billich Widertauffer genent werden / im Loblichen Marggraffthumb Marhern / deren uber die sibentzehen tausent sein sollen / gedachten Munsterischen in vilen anhlich/ gleichformig und mit zustimmet sein. Munchen, 1589.

7. Sleidani I. De statu religionis et rei publicae, Carolo Quinto, Caesare, commentarii. [S. l.], 1555.

8. Franck C. Catalogus haereticorum. Ingolstat, 1576.

9. Bullinger H. Reformationsgeschichte. Frauenfeld, 1838. T. 1.

10. Confessione di Marcantonio Varotta // Caccamo D. Eretici italiani in Moravia, Polonia, Transilvania (1558–1611), Florence-Chicago, 1970.

11. Geschicht-buch der Hutterischen bruder hrsg. von Hutterischen bruder in Amerika, Canada, durch prof. dr. Rudolf Wolkan in Wien. Standoff-colony bei Macleod, Alta, 1923.

12. Commendone L.F. Pamietniki o dawnej Polsce. Wilno, 1851. Т. 1.

13. Laube A. Radicalism as a research problem in the history of Early Reformation // Radical tendencies in the Reformation. Kirksville, 1988. Vol. 9.

14. Goertz H.J. Die Taufer, Geschichte und Deutung. Munich, 1988.

15. [Budny S.] O dzieciokrzczenstwie krotkie wypisanie: o zaczeciu sporu i polerowania okolo pirwszego sakramentu. To jest swietego Ponurzenia w Ksiestwie Litewskim a potem i w Polszcze // Szczucki L. Szymona Budnego relacja o pocza?tkach i rozwoju anabaptyzmu w zborze mniejszym // Odrodzenie i reformacja w Polsce, XXXI, 1986.

16. Jasnowski J. Piotr z Goniadza // Przeglad historyczny. 1936. T. 33.

17. Sandii Ch. Bibliotheca antitrinitariorum. Freistadii (Amsterdam), 1684.

18. Budny S. O Urzedzie Miecza urzywaiacem Wyznanie Zboru Pana Chrystusowe[g]o ktory w Litwie, z Pisma swietego krotko spisane. Przy tem, tegoz urzedu obrona przeciw wszem iego Sprzeciwnikom przez Simona Budnego napisana. K temu, jasne z Pisma swietego pokazanie, ze Christiianin moze miec poddane wolne y niewolne, gdyby iych tulo bogoboynie uzywal. Nad to, list zacnego meza Marcina Krowickie[g]o tez o Urzedzie, ze ie moze Christiianin z dobrym sumnieniem trzymac, y zloczynce wedle roskazania Bozego karac. Losk, 1583.

19. Дмитриев М.В. Киевская митрополия во второй половине XVI в. и генезис Брестской церковной унии. Диссертация на соискание ученой степени доктора исторических наук. М., 2002.

20. Lubieniecii S. Historia Reformationis Polonicae. Freistadii (Amsterdam), 1685.

21. Kot S. Ausbruch und Niedergang des Taufertums in Wilna. 1563–1566 // Archiv fur Reformationsgeschichte. 1958. Bd. 49.

22. Jasnowski J. Mikolaj Radziwill Czarny, Warszawa 1939.

23. РГАДА. Ф. 12. Оп. 1. № 6. Л. 92–94.

24. Floria B. Materialy do dziejow polskiej reformacji w moskiewskim Centralnym Panstwowym Archiwum Akt Dawnych // Odrodzenie i Reformacja w Polsce, XXXIV. 1989.

25. Akta synodow roznowierczych w Polsce. Acta synodalia ecclesiarum poloniae reformatorum / Oprac. Maria Sipayllo. Warszawa, 1966. T. 1; Warszawa, 1972. T. 2.

26. Drzymala K. Bracia polscy zwani arianami // Studia Theologica Varsaviensia ?, Warszawa, 1963.

27. Bodniak S. Sprawa wygnania arian w r. 1566 // Reformacja w Polsce, 1928. T. V.

28. Gorski K. Grzegorz Pawel z Brzezin. Monografja z diejow polskiej literatury arjanskiej XVI wieku. Krakow, 1929.

29. Der Briefwechsel der Schweizer mit den Polen // Archiv fur Reformationsgeschichte. Erganzungsband III / Ed. by Wotschke T. Leipzig, 1908.

30. Szczucki L., ed. Traktat przeciwko «komunistom» morawskim // 700 lat mysli polskiej. Filozofia i mysl spoleczna XVI wieku. Warszawa, 1978.

31. Rothkegel M. Anabaptism in Moravia and Silesia // A companion to anabaptism and spiritualism, 1521–1700 / Ed. by J. D. Roth and J. M. Stayer. Leiden, 2007.

32. Rothkegel M. Institutionalisierte Rebellion: Aufsassige Praktiken der Hutterischen Taufer in Mahren // Gabriella Erdelyi (ed.) Armed Memory: Agency and Peasant Revolts in Central and Southern Europe (1450–1700), Gottingen, 2016.

33. Rothkegel M. The Living Word: Uses of the Holy Scripture among Sixteenth-Century Anabaptists in Moravia [translated by James M. Stayer] // Mennonite Quarterly Review, July 2015.

34. Panek J. The Question of Tolerance in Bohemia and Moravia in the Age of Reformation // Tolerance and Intolerance in the European Reformation / ed. by Ole Peter Grell and Bob Scribner. Cambridge, 1996.

35. Pajer J. Studie o novokrtencich. Straznice, 2006.

36. Rothkegel M. Antihabsburgische Opposition und tauferischer Pazifismus // Mennonitische Geschichtsblatter, 69 (2012).

37. Chudaska A. Peter Riedemann. Konfessionsbildendes Taufertum im 16. Jahrhundert // Quellen und Forschungen zur Reformationsgeschichte. Heidelberg, 2003. Vol. 76.

38. Packull W.O. Hutterite Beginnings. Communitarian Experiments during the Reformation. Baltimore, Maryland, 1995.

39. Rechenschafft unserer Religion / Leer und Glaubens / Von den Brudern so man die Huterischen nent au?gangen / Durch Peter Ryedeman. [Brno], 1565.

40. Bruderliche vereynigung erzlicher kinder Gottes, sieben Artikel betreffend. [Schleitheim], 1527.

41. Stayer J.M. Noch einmal besichtigt. Anabaptists and the Sword. Von der Radikalitat zum Quietismus // Mennonitische Geschichtsblatter 47/48 (1990–1991).

42. Schomani G. Testamentum // Sandii Ch. Bibliotheca antitrinitariorum. Freistadii (Amsterdam), 1684.

43. РГАДА. Ф. 12. Оп. 1. № 5. Л. 1–17об. (Переговоры на сейме Пиотрковском).

44. Grzegorz Pawel z Brzezin. Krotkie dowody, kthore dziecinny krzest od ludzie przeciwnych Bogu wymyslony zbiiaia. [S. l.], [1568].

45. Grzegorz Pawel z Brzezin. O prawdziwej smierci, zmartwychwstaniu y zywocie wiecznym Jezusa Krystusa Pana naszego y kazdego za thym wiernego thudziesz thez y o prawdziwych pociechach stad pochodzacych, a to przeciwko falecznemu zmysleniu Antykrystowemu o jego duszach, ktorymi wszytek swiat zwiodl y smrodliwe pozytki krolestwa swego wynalawszy nieleda iako wzmocnil, Krakow, 1568.

46. Grzegorz Pawel z Brzezin Rozdzial Starego Testamentu od Nowego, zydostwa od krzescijanstwa, skad latwie obaczysz prawie wszytki roznice okolo wiary, Krakow, 1568.

47. Piotr z Goniadza. O ponurzaniu chrystyjanskim przeciwko chrztu nowochrzczencow niedawnym. Warszawa, 1960.

48. Seeba? G. Muntzers Erbe. Werk, Leben und Theologie des Hans Hut / Quellen und Forschungen zur Reformationsgeschichte. B. 73. Gutersloh, 2002.

49. Vom lebendigen wort und geschribnen // Muller L. (Hg.) Glaubenszeugnisse oberdeutscher Taufgesinnter I. Leipzig, 1938.

50. Szczucki L. Szymona Budnego relacja o poczatkach i rozwoju anabaptyzmu w zborze mniejszym // Odrodzenie i reformacja w Polsce, XXXI, 1986.

51. Czechowic M. Rozmowy christianskie. Ktore z greckiego nazwiska, dialogami zowia, a ty ie nazwac mozesz wielkim Katechizmem, w ktorych sa rozmaite gadania o przednieyszych artykulach wiary christianskiey: A z osobna Zydowskich gadkach, ktorymi Pana Jezusa Christusa y Ewangelia wyniszczyc chca. Krakow, 1575.

52. Czechovicii M. De paedobaptistarum errorum origine, et de ea opinione, qva infantes Baptisandos esse in primo natiutatis eorum exortu creditur. [Lublin, 1575].

53. Rabbi Jizchak. Befestigung im Glauben. Gohrau, 1865.

54. Miscellanea arianica. Oprac. J. Domanski i L. Szczucki. Archiwum historii filozofii i mysli spolecznej. 1960. T. 6.

Система Orphus

Загрузка...
Вверх