Polish economy: competitive advantages and factors of sustainable growth

 
PIIS086904990013051-8-1
DOI10.31857/S086904990013051-8
Publication type Article
Status Published
Authors
Affiliation: Primakov Institute of World Economy and International Relations of the Russian Academy of Sciences (IMEMO)
Address: Russian Federation, Moscow
Journal nameObshchestvennye nauki i sovremennost
EditionIssue 6
Pages78-89
Abstract

The article discusses Poland’s economic competitiveness and prospects for maintaining sustainable growth in the future. The author follows the stages of the post-socialist transformation, as well as the economic consequences of the country's accession to the European Union, examines the government measures aimed at strengthening the national competitiveness. Particular attention is paid to anti-crisis policy in the context of the coronavirus pandemic. It is shown that the Polish economy demonstrates resilience to global crises due to a combination of several factors. The first one was the successful privatization of Polish enterprises and the emergence of new competitive industries in the early years of market reforms. The second factor is the presence of a large domestic market, which reduced the country’s dependence on exports and created preconditions for a more balanced development based both on external and domestic demand. The third factor is the decision of Polish authorities to preserve the national currency as well as the partial control over the banking system. However, in the long term, the Polish economy is threatened by a lack of visible advances in science and innovation.

KeywordsPoland, competiveness, innovations, privatization, European Union, euro
Received29.12.2020
Publication date29.12.2020
Number of characters26914
Cite  
100 rub.
When subscribing to an article or issue, the user can download PDF, evaluate the publication or contact the author. Need to register.
Размещенный ниже текст является ознакомительной версией и может не соответствовать печатной
1 Польша ― редкий пример европейской страны, которой удалось сохранять относительно стабильный экономический рост на протяжении почти 30 лет, даже в периоды мирового финансового кризиса 2007–2009 гг. и последовавшего за ним долгового кризиса в ЕС. Предварительные прогнозы на 2020 г. позволяют предположить, что продолжающийся экстернальный кризис, вызванный пандемией коронавируса, Польша преодолеет быстрее, чем большинство других стран Евросоюза. Феномен слабой восприимчивости Польши к кризисным явлениям обусловлен долгосрочными последствиями постсоциалистических преобразований, некоторыми объективными характеристиками экономико-географического положения страны, а также спецификой экономической ситуации, сложившейся после ее вступления в ЕС в 2004 г.
2 Истоки успеха польской экономики рассматривались в различных исследованиях, в том числе в работах авторов экономических преобразований конца 1980-х–начала 1990-х гг. – профессора С. Гомулки [Gomułka 2017], архитектора реформ Л. Бальцеровича [Balcerowicz 1997], а также экономиста Всемирного банка польского происхождения М. Пентковского [Piatkowski 2018] и др. Отдельные работы посвящены обнаружению конкурентных преимуществ Польши в сравнении с другими странами Центральной и Восточной Европы (ЦВЕ) [Tusińska 2014; Глинкина, Куликова 2016; Шишелина 2019]. Оценки результатов социально-экономических преобразований и ключевых факторов развития польской экономики на современном этапе в контексте стоящего перед страной вызова конкурентоспособности встречаются в ежегодных обзорах и аналитических документах научных организаций и аналитических центров Польши, а также в ряде работ российских исследователей [Габарта 2015; Захаров, Габарта 2017].
3 Постсоциалистическая трансформация: успешный шок и его последствия
4 Польша стала первой страной ЦВЕ, где был реализован план радикальных экономических преобразований, предусматривавший быстрый демонтаж системы государственного социализма и переход к построению рыночной экономики. Радикальные реформы имели свою социальную цену и неоднозначно повлияли на дальнейшее структурное развитие польской экономики, однако в целом оказались успешными. ВВП Польши после резкого падения в 1990 и 1991 гг. (11,6 и 7%, соответственно) уже с 1992 г. продемонстрировал рост на 2,6%, темпы которого в последующие годы ускорились [Polska 1989‒2014 …2014, p.18].
5 Экономические преобразования начала 1990-х гг. были направлены на разгосударствление экономики и приватизацию государственных предприятий. Согласно законам, принятым в 1990 г., предусматривалось несколько механизмов приватизации. Наиболее предпочтительной ее формой представлялся поиск стратегического инвестора. Это означало, прежде всего, участие в приватизации заграничного капитала. Другим вариантом была так называемая прямая приватизация, которая предполагала непосредственную продажу предприятия или его имущества. Ликвидация применялась к госпредприятиям, с неудовлетворительными финансовыми показателями.

Number of purchasers: 0, views: 896

Readers community rating: votes 0

1. Baer-Nawrocka A. (2013) Wpływ Wspólnej Polityki Rolnej na efekty dochodowe w rolnictwie nowych krajów członkowskich Unii Europejskie. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, no. 9, pp. 34‒44.

2. Balcerowicz L (1997) Socjalizm, kapitalizm, transformacja:szkice z przełomu epok, Warszawa.

3. Błaszczyk B., Woodwart R. (1999) Privatization and company Restructuring in Poland // CASE reports, no.18, pp. 1‒48.

4. Cykliczne materiały analityczne NBP.Inwestycje bezpośrednie – zagraniczne (https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/publikacje/zib/zib.html).

5. Czerniak A., Blauth K. Co przyniosły inwestycje zagraniczne.Wpływ na gospodarkę Polski w ostatnim ćwierćwieczu (https://www.spcc.pl/images/file/events_projects/2017/Inwestycje_zagraniczne_01_03.pdf).

6. Dabrowski M. et al (2001) Whence reform? A critique of the Stiglitz perspective. The Journal of Policy Reform, Vol.4, Issue 4, pp. 291‒319.

7. Doktoraty wdrożeniowe (https://studia.gov.pl/doktoranci/doktoraty-wdrozeniowe/).

8. Domański B. (2006) Polski przemysł na tle przemysłu Europy Środkowej i Wschodniej. Prace Komisji Geografii Przemysłu, no. 8, pp. 27‒35.

9. Druk w Polsce. Analiza rynku i jego przyszłość w dobie digitalizacji (2019) (https://cyfrowapolska.org/wp-content/uploads/2019/08/Raport_Rynek_druku_sierpien2019_.pdf).

10. European Innovation Scoreboard (2020) Luxembourg.

11. Fiszer J.M (2019) Polska w Unii Europejskiej – sukcesy, porażki, zagrożenia i perspektywy. Myśl Ekonomiczna i Polityczna, no.1, pp. 269‒293.

12. Glinkina S., Kulikova N. (2016) Transformaciya v stranah Central'no-Vostochnoj Evropy: ozhidaniya i realii [Transformation in the Central and East European Countries: Expectations and Realities]. Nauchniye Trudy Volnogo Ekonomicheskogo Obschestva, vol. 210, pp. 605‒614.

13. Gomułka S. (2017) Wzrost gospodarczy Polski w perspektywie światowej i długofalowej: do roku 2015, ostatnie dwa lata, prognozy. Perspektywy dla Polski. Polska gospodarka w latach 2015-2017 na tle lat wcześniejszych i prognozy na przyszłość. Warszawa.

14. Habarta A. (2015) Rezul'taty social'no-ekonomicheskih preobrazovanij v Pol'she. 25 let v rusle novoj ekonomicheskoj paradigmy [Results of the Social-Economic Changes in Poland. 25 years under new economic paradigm]. Russia and Central Europe in the New Geopolitical Realities. Moscow. IE RAS, pp. 67‒80.

15. Indeks Wolności Gospodarczej 2020 (2020) (https://wei.org.pl/wp-content/uploads/2020/03/Indeks-Wolno%C5%9Bci-Gospodarczej-2020.pdf).

16. Kaczyński: Naszym celem repolonizacja banków i mediów (2012) (https://tvn24.pl/polska/kaczynski-naszym-celem-repolonizacja-bankow-i-mediow-ra293313-3516107).

17. Komisja Europiejska.Dokument roboczy służb Komisji. Sprawozdanie krajowe – Polska 2020 (2020) (https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/2020-european_semester_country-report-poland_pl.pdf).

18. Kolejny spadek Polski w RANKINGU Banku Światowego Doing Business (2020) (https://gospodarka.dziennik.pl/news/artykuly/611080,bank-swiatowy-polska-na-40-miejscu-w-rankingu-doing-business-2020.html).

19. Łaszek A., Trzeciakowski R. (2017) Inwestycje a wzrost polskiej gospodarki. Za mało inwestycje prywatnych. Perspektywy dla Polski. Polska gospodarka w latach 2015‒2017 na tle lat wcześniejszych i prognozy na przyszłość. Warszawa.

20. Lobanov M., Zvezdanovic J. (2017) Osobennosti agrarnoj politiki v stranah Central'no – i YUgo-Vostochnoj Evropy v 1990 – 2010-h godah [Specifics of Agricultural Policy in the Countries of Central-Eastern and South-Eastern Europe in 1990-2010s] Ekonomicheskaya Politika, vol.12, no. 3, pp. 150‒173.

21. Mierzwa D., Jankiewicz S. (2017) Repolonizacja sektora bankowego – poglądy i dyskusje. Zarządzanie i Finanse Journal of Management and Finance vol. 15, no. 2. pp. 77‒88.

22. Moody’s predicts weakening of Poland’s rating (2020) (https://wbj.pl/moodys-predicts-weakening-of-polands-rating/post/127677).

23. Moody's affirms Poland's A2 ratings; maintains stable outlook (2019) (https://www.moodys.com/research/Moodys-affirms-Polands-A2-ratings-maintains-stable-outlook--PR_398299).

24. Ogromny spadek inwestycji zagranicznych w Polsce. To efekt repolonizacji Pekao (2018)

25. (https://wyborcza.pl/7,155287,23375914,w-2017-roku-naplyw-zagranicznych-inwestycji-do-poziomu-z-czasu.html).

26. Pasiebriak P. (2018) Membership of Poland in the European Union. Convergence, Trade and Foreign Direct Investment. Keizai Boeki Kenkyu (The Studies in Economics and Trade), The Annual Bulletin, pp. 229‒238.

27. Piatkowsi M (2015) Four ways Poland’s state bank helped it avoid recession (https://www.brookings.edu/blog/future-development/2015/06/12/four-ways-polands-state-bank-helped-it-avoid-recession/).

28. Piatkowski M (2018). Europe's Growth Champion: Insights from the Economic Rise of Poland. Oxford.

29. Plan Morawieckiego nie działa? Ważny wskaźnik spadł do najniższego poziomu od 30 lat (2020)(https://businessinsider.com.pl/firmy/stopa-inwestycji-prywatnych-w-polsce-najnizsza-od-czasow-transformacji/vt0g4ee).

30. Poland: Exports, percent of GDP (https://www.theglobaleconomy.com/Poland/Exports/).

31. Polska 1989‒2014 (2014). Warszawa.

32. Polska na 41 miejscu w rankingu korupcji (2020)

33. (https://wgospodarce.pl/informacje/74482-polska-na-41-miejscu-w-rankingu-korupcji).

34. Polska największym eksporterem autobusów elektrycznych w Unii Europejskiej (2019). Tygodnik Gospodarczy PIE, no.13, pp. 2.

35. Polska wobec światowego kryzysu gospodarczego (2009) (https://ssl.nbp.pl/aktualnosci/wiadomosci_2009/polska_wobec_swiatowego_kryzysu_gospodarczego_2009.pdf).

36. Przeglądy gospodarcze OECD. Polska (2008). Tom 10.

37. Raport na temat rezultatów negocjacji o czonkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej (2002) Warszawa.

38. Raport o sytuacji Bankow w 2008 roku (2009) Warszawa.

39. Rocznik Statystyczny Handlu Zagranicznego 2018 (2018) Warszawa.

40. Rocznik Statystyczny Handlu Zagranicznego 2019 (2019) Warszawa.

41. Rocznik Statystyczny Przemysłu-2019 (2019) Warszawa.

42. Shishelina L. (2019) Nekotorye itogi trekh desyatiletij transformacii v Central'noj Evrope [Several Results of Three Decades Transformation in Eastern Europe] Sovremennaya Evropa, no. 6 (92), pp. 48‒57.

43. Siemiątkowski P. (2011) Rola kapitału zagranicznego w transformacji polskiej gospodarki. Toruńskie Studia Międzynarodowe, no. 1 (4), pp. 63‒76.

44. Smędzik-Ambroży K. et al. (2019) The Influence of the European Union’s Common Agricultural Policy on the Socio-Economic Sustainability of Farms (the Case of Poland). Sustainability, no. 11, pp. 1‒15.

45. Spring 2020 Economic Forecast: A deep and uneven recession, an uncertain recovery (2020) (https://ec.europa.eu/info/business-economy-euro/economic-performance-and-forecasts/economic-forecasts/spring-2020-economic-forecast-deep-and-uneven-recession-uncertain-recovery_en).

46. Sytuacja sektora bankowego w 2018 roku (2019). Warszawa.

47. Szef PiS o jednolitym podatku: “Nie wiem czy to się w ogóle uda” (2016)(https://businessinsider.com.pl/polityka/jaroslaw-kaczynski-w-wywiadzie-o-podatkach-i-repolonizacji-bankow/zhcsmyt).

48. Tarcza Antykryzysowa 2020 (https://www.gov.pl/web/tarczaantykryzysowa)

49. Tusińska M. (2014) Konkurencyjność międzynarodowa a rozwój społeczno-gospodarczy. Przypadek Polski na tle krajów Unii Europejskiej. Katowice.

50. World Bank Group. Lessons from Poland. Insights for Poland. A Sustainable and Inclusible Transition to High Income Status (2017) (https://openknowledge.worldbank.org/handle/10986/28960).

51. Zakharov A., Habarta A. (2017) Vneshneekonomicheskie svyazi Pol'shi na sovremennom etape [Specifics of Poland’s Foreign Trade Cooperation]. Rossiyskiy Vneshneekonomicheskiy Vestnik, no. 6, pp. 16‒24.

52. Zestawienie transferów finansowych środków unijnych od początku członkostwa Polski w UE (stan na koniec grudnia 2018 r.) (2019) (https://mf-arch2.mf.gov.pl/web/bip/ministerstwo-finansow/dzialalnosc/unia-europejska/transfery-finansowe-polska-ue).

53. Ziêtara W. (2008) Wewnętrzne uwarunkowania rozwoju polskiego rolnictwa. Roczniki nauk rolniczych, seria G, t. 94, z. 2, pp. 80‒94.

Система Orphus

Loading...
Up