Право и правоприменение у северогерманских народов: франкская «периферия» или самостоятельные «центры»?

 
Код статьиS207987840017142-5-1
DOI10.18254/S207987840017142-5
Тип публикации Статья
Статус публикации Опубликовано
Авторы
Аффилиация: Национальный исследовательский университет «Высшая школа экономики»
Адрес: Российская Федерация, Москва
Название журналаИстория
Выпуск
Аннотация

В статье идет речь о нескольких памятниках права раннего Средневековья — Фризской, Саксонской и Тюрингской правдах. На примере этих текстов автор иллюстрирует тезис о том, что, несмотря на военное давление и насильственную христианизацию прирейнских и зарейнских областей франкскими завоевателями в VI—IX вв., зафиксированные в правление Карла Великого (768—814) племенные законы продолжали опираться на местные традиции и обычаи в области языка и судопроизводства, социального деления и наказаний за преступления. Вместе с тем, в работе представлен анализ прямого и косвенного влияния на правовое пространство и правоприменение северных германцев не только франков, но и южных германцев (алеманны, бавары), и лангобардов, и англо-саксов.

Ключевые словаСаксы, фризы, тюринги, алеманны, бавары, лангобарды, англо-саксы, Карл Великий, правовое пространство, варварские правды
Получено20.04.2021
Дата публикации18.10.2021
Кол-во символов44558
Цитировать  
100 руб.
При оформлении подписки на статью или выпуск пользователь получает возможность скачать PDF, оценить публикацию и связаться с автором. Для оформления подписки требуется авторизация.

Оператором распространения коммерческих препринтов является ООО «Интеграция: ОН»

Всего подписок: 0, всего просмотров: 252

Оценка читателей: голосов 0

1. Борисов Г. И. Закон фризов (Lex Frisionum): Перевод и комментарий // Средние века. 2017. Вып. 78 (4).

2. Борисов Г. И. Издание leges barbarorum 1557 г. в типографии Хенрика Петри // Средние века. 2017. Вып. 78 (1-2).

3. Борисов Г. И. Раннесредневековый закон фризов: локальные правовые обычаи каролингской эпохи // Средние века. 2017. Вып. 78 (4).

4. Борисов Г. И. Христианизация в пламени войны: формулы жестокости в Capitulatio de partibus Saxoniae // Казус. Индивидуальное и уникальное в истории — 2014—2016 / под ред. О. И. Тогоевой и И. Н. Данилевского. Вып. 11. М., 2016.

5. Ведров С. В. О денежных пенях по Русской правде сравнительно с законами салических франков. М., 1877.

6. Земляков М. В. Сообщества «заговорщиков» и «мятежников» в поздней Античности и раннем Средневековье (на примере движения багаудов V в. и восстания Стеллинга IX в.) // Восточная Европа в древности и средневековье. XXIX Чтения памяти чл.-корр. АН СССР В. Т. Пашуто. Античные и средневековые общности. Москва, 19—21 апреля 2017 г. Мат-лы конф. М., 2017.

7. Земляков М. В. Социально-правовой статус людей короля и церкви в Рипуарской правде: между рабством и свободой // Средние века. 2015. Вып. 76 (3-4).

8. Иванишев Н. Д. О плате за убийство в древнем русском и славянском законодательствах в сравнении с германскою вирою. Киев, 1840.

9. Макутчев А. В. Правда франкских хамавов (Lex Francorum Chamavorum) как источник древнегерманского права // Историко-правовые проблемы. Новый ракурс. 2020. № 2.

10. Неретина С. С. Версия Салического закона IX в. // Памятники культуры. Новые открытия: Письменность. Искусство. Археология: Ежегодник. 1995. М., 1996.

11. Неусыхин А. И. Возникновение зависимого крестьянства как класса раннефеодального общества в Западной Европе VI—VIII вв. М., 1956.

12. Пауль А. Lex Angliorum. К вопросу о первой английской марке Франкской империи // Исторический формат. 2015. № 3.

13. Руссов В. Н. Варяжские законы с Русским переводом и краткими замечаниями. СПб., 1824.

14. Саксонская правда. Капитулярии // Хрестоматия памятников феодального государства и права стран Европы / под ред. В. М. Корецкого. М., 1961.

15. Annales Bertiniani / hrsg. von G. Waitz. Hannover, 1883 (MGH. SS rer. Germ. 5).

16. Annales Laureshamenses / hrsg. von G. H. Pertz. Hannover, 1826 (MGH. SS. 1).

17. Annales Mettenses priores / hrsg. von B. de Simson. Hannover, Leipzig, 1905 (MGH. SS rer. Germ. 10).

18. Annales regni Francorum inde ab a. 741 usque ad a. 829 qui dicuntur Annales Laurissenses maiores et Einhardi / hrsg. von G. H. Pertz et F. Kurze (MGH. SS rer. Germ. 6).

19. Annales Xantenses et Annales Vedastini / hrsg. von B. de Simson. Hannover, Leipzig, 1909 (MGH. SS rer. Germ. 12).

20. Capitularia legum Francorum / hrsg. von A. Boretius. Hannover, 1883 (MGH. Capit. 1).

21. Die Gesetze der Angelsachsen / hrsg. von F. Liebermann. Halle a. S., 1903. Bd. I.

22. Die Kapitulariensammlung des Ansegis / hrsg. von G. Schmitz. Hannover, 1996 (MGH. Capit. N. S. 1).

23. Ehlers K. Rechtsräume: Ordnungsmuster im Europa des frühen Mittelalters. Berlin; Boston, 2016.

24. Einhardi Vita Karoli Magni / hrsg. von O. Holder-Egger. Hannover, Leipzig, 1911 (MGH. SS rer. Germ. 25).

25. Fredegarii et aliorum chronica. Vitae sanctorum / hrsg. von B. Krusch. Hannover, 1888 (MGH. SS rer. Merov. 2).

26. Goldberg E. Popular revolt, dynastic politics and aristocratic factionalism in the Early Middle Ages: The Saxon Stellinga reconsidered // Speculum. 1995. Vol. 70 (3).

27. Heck Ph. Die Standesgliederung der Sachsen in frühen Mittelalter. Tübingen, 1927.

28. Heck Ph. Untersuchungen zur altsächsischen Standesgliederung, inbesondere über die ständlische Bedeutung des Handgamals. Stuttgart, 1936.

29. Herold J. B. Originum ac Germanicarum antiquitatum libri, Leges videlicet, Salicae, Allemannorum, Saxonum, Angliorum, Thuringorum, Burgundionum, Francorum, Ripuariae, Boioariorum, Vuestphalorum, Vuerinorum, Frisionum, Langobardorum, Theutonum... Basileae, 1557.

30. Hoppenbrouwer P. Leges Nationum and Ethnic Personality of Law in Charlemagne’s Empire // Law and Empire: Ideas, Practices, Actors / ed. by J. Duindam [et al.]. Leiden; Boston, 2013.

31. Köbler G. Zur Lehre von den Ständen in fränkischen Zeit // ZRG GA. 1972. Bd. 102.

32. Landau P. Die Lex Baiuvariorum. Entstehungszeit, Entstehungsort und Character von Bayerns ältester Rechts- und Geschichtsquelle. Munchen, 2004 (Bayerischen Akademie der Wissenschaften. Phil.-hist. Klasse. Sitzungsberichte. 2004, Heft 3).

33. Landau P. Die Lex Thuringorum — Karls des Grossen Gesetz für die Thuringen // ZRG GA. 2001. Bd. 118.

34. Leges Alamannorum / hrsg. von K. Lehmann und K. A. Eckhardt. Hannover, 1966 (MGH. LL nat. Germ. 5,1).

35. Leges Langobardorum / hrsg. von F. Bluhme und A. Boretius. Hannover, 1868 (MGH. LL 4).

36. Leges Saxonum et Lex Thuringorum / hrsg. K. von Schwerin. Hannover; Leipzig, 1918 (MGH. Fontes iuris. 4).

37. Lex Baiwariorum / hrsg. von E. von Schwind. Hannover, 1926 (MGH. LL nat. Germ. 5,2).

38. Lex Frisionum / hrsg. von K. A. und A. Eckhardt. Hannover, 1982 (MGH. Fontes iuris. 12).

39. Lex Ribuaria et Lex Francorum Chamavorum ex Monumentis Germaniae Historicis recusae / hrsg. von R. Sohm. Hannover, 1883 (MGH. Fontes iuris. 6).

40. Lex Ribvaria / hrsg. von F. Beyerle und R. Buchner. Hannover, 1954 (MGH. LL nat. Germ. 3,2).

41. Lex Ribvaria / hrsg. von K. A. Eckhardt. Hannover, 1966. Bd. II (Germanenrechte Neue Folge. Westgermanisches Recht, Bd. 8).

42. Lex Thuringorum / hrsg. von K. F. de Richthofen. Hannover, 1889 (MGH. LL 5).

43. Lintzel M. Die Capitulatio de partibus Saxoniae // Lintzel M. Ausgewählte Schriften. Berlin, 1961. Bd. I: Zur altsächsischen Stammesgeschichte.

44. McKitterick R. Charlemagne. The Formation of a European Identity. Darmstadt, 2008.

45. Muller-Mall S. Legal Spaces: Towards a Topological Thinking of Law. Berlin; Heidelberg, 2013.

46. Nehlsen H. Bayern und die Langobarden — zugleich ein Beitrag zur Genese der Lex Baiuvariorum // Bayerische Rechtsgeschichte vom frühen Mittelalter bis zum 20. Jahrhundert. Frankfurt a / M. [u. a.], 2011.

47. Nieuwenhuijsen K. Ewa ad Amorem. Lex Francorum Chamavorum [Электронный ресурс]. URL: http://www.keesn.nl/ewaadamorem/en1_intro.htm

48. Nithardi Historiarum libri IV / hrsg. von G. H. Pertz und E. Müller. Hannover; Leipzig, 1907 (MGH. SS rer. Germ. 44).

49. Olberg G. von. Die Bezeichungen für soziale Stände, Schichten und Gruppen in den Leges Barbarorum. Berlin; N. Y., 1991 (Arbeiten zur Fruehmittelalterforschung, Bd. 11. Die volkssprachigen Wörter der Leges Barbarorum. Teil II).

50. Oliver L. The Body Legal in Barbarian Law. Toronto; Buffalo; L., 2011.

51. Pactus Legis Salicae / hrsg. von K. A. Eckhardt. Hannover, 1962 (MGH. LL nat. Germ. 4,1).

52. Schmidt-Wiegand R. Reht und ewa: Die Epoche des Althochdeutschen in ihrer Bedeutung für die Geschichte der deutschen Rechtssprache // Althochdeutsch / hrsg. von R. Bergmann, H. Tiefenbach, L. Voetz. Heidelberg, 1987. Bd. II: Wörter und Namen. Forschungsgeschichte.

53. Schott C. Pactus, Lex und Recht // Die Alemannen in der Frühzeit / hrsg. von W. Hübener. Bühl; Baden, 1974.

54. Siems H. Studien zur Lex Frisionum. Ebelsbach, 1980 (Abhandlungen zur rechtswissenschaftlichen Grundlagenforschung. Bd. 42).

55. Wood I. Jural Relations among the Franks and Alamanni // Franks and Alamanni in the Merovingian Period. An Ethnographic Perspective / ed. by I. Wood. Woodbridge, 1998 (Studies in Historical Archaeoethnology. Vol. 3).

56. Wormald P. The Leges Barbarorum: Law and Ethnicity in the post-Roman West // Regna and Gentes: The Relationship between Late Antique and Early Medieval Peoples and Kingdoms in the Transformation of the Roman World / ed. by H.-W. Goetz, J. Jarnut and W. Pohl. Leiden; Boston, 2003.



Дополнительные библиографические источники и материалы

   

Система Orphus

Загрузка...
Вверх