All
 
|
 
 


The genesis of anabaptism in the Kingdom of Poland and in the Grand Duchy of Lithuania in 1550–1560
 
PIIS0869544X0014058-6-1
DOI10.31857/S0869544X0014058-6
Publication type Article
Status Published
Authors
Konstantin Konoplyanko 
Occupation: junior researcher
Affiliation: Institute of Slavic Studies RAS
Address: 119334 Moscow, Leninsky Prospect, build. 32-А
Journal nameSlavianovedenie
EditionIssue 2
Pages8-25
Abstract

The article reveals the issue of reception of the Anabaptist doctrine by Polish and Lithuanian antitrinitarians in the second half of the1560s. The author analyses consistent and religiously substantiated relations between the Anabaptists’ denial of infant baptism and social-ethic concept of non-resistance in the belief of Moravian Anabaptists (Hutterites). This belief was introduced to the Grand Duchy of Lithuania and the Kingdom of Poland by Piotr z Goniądza, and it was perceived in some early works of Polish and Lithuanian Antitrinitarians. However, synods showed ambiguous reaction to Anabaptism: the majority accepted the Baptist doctrine, but they were not ready to meet its social-ethics demands.

KeywordsRadical Reformation, Anabaptism, Antitrinitarians, Hutterites, isolation, community of goods
Received29.03.2021
Publication date31.03.2021
Number of characters54437
Cite  
100 rub.
When subscribing to an article or issue, the user can download PDF, evaluate the publication or contact the author. Need to register.

Number of purchasers: 0, views: 592

Readers community rating: votes 0 

1. Williams G.H. The Radical Reformation. Philadelphia, 1962.
2. Stayer J.M. The Radical Reformation // Handbook of European history, 1400–1600: late Middle Ages, Renaissance, and Reformation. Leiden, New York, Koln, 1995. Vol. 2: Visions, Programs and
3. Outcomes.
4. Tazbir J. Walka z Bracmi Polskimi w dobie kontrreformacji // Odrodzenie i reformacja w Polsce. Warszawa, 1956. T. 1.
5. Konoplyanko K.S. Pol'skie brat'ya // Pravoslavnaya enciklopediya. M., 2020. T. 57.
6. Eder G. Euangelische Inqvisition Wahrer und falscher Religion. [S. l.] 1574;
7. Ehrhard Ch. Grundliche kurtz verfaste Historia. Von Munsterischen Widertauffer: und wie die Hutterischen Bruder so auch billich Widertauffer genent werden / im Loblichen Marggraffthumb Marhern /
8. deren uber die sibentzehen tausent sein sollen / gedachten Munsterischen in vilen anhlich/ gleichformig und mit zustimmet sein. Munchen, 1589.
9. Sleidani I. De statu religionis et rei publicae, Carolo Quinto, Caesare, commentarii. [S. l.], 1555.
10. Franck C. Catalogus haereticorum. Ingolstat, 1576.
11. Bullinger H. Reformationsgeschichte. Frauenfeld, 1838. T. 1.
12. Confessione di Marcantonio Varotta // Caccamo D. Eretici italiani in Moravia, Polonia, Transilvania (1558–1611), Florence-Chicago, 1970.
13. Geschicht-buch der Hutterischen bruder hrsg. von Hutterischen bruder in Amerika, Canada, durch prof. dr. Rudolf Wolkan in Wien. Standoff-colony bei Macleod, Alta, 1923.
14. Commendone L.F. Pamietniki o dawnej Polsce. Wilno, 1851. T. 1.
15. Laube A. Radicalism as a research problem in the history of Early Reformation // Radical tendencies in the Reformation. Kirksville, 1988. Vol. 9.
16. Goertz H.J. Die Taufer, Geschichte und Deutung. Munich, 1988.
17. [Budny S.] O dzieciokrzczenstwie krotkie wypisanie: o zaczeciu sporu i polerowania okolo pirwszego sakramentu. To jest swietego Ponurzenia w Ksiestwie Litewskim a potem i w Polszcze // Szczucki
18. L. Szymona Budnego relacja o pocza?tkach i rozwoju anabaptyzmu w zborze mniejszym // Odrodzenie i reformacja w Polsce, XXXI, 1986.
19. Jasnowski J. Piotr z Goniadza // Przeglad historyczny. 1936. T. 33.
20. Sandii Ch. Bibliotheca antitrinitariorum. Freistadii (Amsterdam), 1684.
21. Budny S. O Urzedzie Miecza urzywaiacem Wyznanie Zboru Pana Chrystusowe[g]o ktory w Litwie, z Pisma swietego krotko spisane. Przy tem, tegoz urzedu obrona przeciw wszem iego Sprzeciwnikom przez
22. Simona Budnego napisana. K temu, jasne z Pisma swietego pokazanie, ze Christiianin moze miec poddane wolne y niewolne, gdyby iych tulo bogoboynie uzywal. Nad to, list zacnego meza Marcina
23. Krowickie[g]o tez o Urzedzie, ze ie moze Christiianin z dobrym sumnieniem trzymac, y zloczynce wedle roskazania Bozego karac. Losk, 1583.
24. Dmitriev M.V. Kievskaya mitropoliya vo vtoroj polovine XVI v. i genezis Brestskoj cerkovnoj unii. Dissertaciya na soiskanie uchenoj stepeni doktora istoricheskih nauk. M., 2002.
25. Lubieniecii S. Historia Reformationis Polonicae. Freistadii (Amsterdam), 1685.
26. Kot S. Ausbruch und Niedergang des Taufertums in Wilna. 1563–1566 // Archiv fur Reformationsgeschichte. 1958. Bd. 49.
27. Jasnowski J. Mikolaj Radziwill Czarny, Warszawa 1939.
28. RGADA. F. 12. Op. 1. ¹ 6. L. 92–94.
29. Floria B. Materialy do dziejow polskiej reformacji w moskiewskim Centralnym Panstwowym Archiwum Akt Dawnych // Odrodzenie i Reformacja w Polsce, XXXIV. 1989.
30. Akta synodow roznowierczych w Polsce. Acta synodalia ecclesiarum poloniae reformatorum / Oprac. Maria Sipayllo. Warszawa, 1966. T. 1; Warszawa, 1972. T. 2.
31. Drzymala K. Bracia polscy zwani arianami // Studia Theologica Varsaviensia ?, Warszawa, 1963.
32. Bodniak S. Sprawa wygnania arian w r. 1566 // Reformacja w Polsce, 1928. T. V.
33. Gorski K. Grzegorz Pawel z Brzezin. Monografja z diejow polskiej literatury arjanskiej XVI wieku. Krakow, 1929.
34. Der Briefwechsel der Schweizer mit den Polen // Archiv fur Reformationsgeschichte. Erganzungsband III / Ed. by Wotschke T. Leipzig, 1908.
35. Szczucki L., ed. Traktat przeciwko «komunistom» morawskim // 700 lat mysli polskiej. Filozofia i mysl spoleczna XVI wieku. Warszawa, 1978.
36. Rothkegel M. Anabaptism in Moravia and Silesia // A companion to anabaptism and spiritualism, 1521–1700 / Ed. by J. D.  Roth and J. M. Stayer. Leiden, 2007.
37. Rothkegel M. Institutionalisierte Rebellion: Aufsassige Praktiken der Hutterischen Taufer in Mahren // Gabriella Erdelyi (ed.) Armed Memory: Agency and Peasant Revolts in Central and Southern
38. Europe (1450–1700), Gottingen, 2016.
39. Rothkegel M. The Living Word: Uses of the Holy Scripture among Sixteenth-Century Anabaptists in Moravia [translated by James M. Stayer] // Mennonite Quarterly Review, July 2015.
40. Panek J. The Question of Tolerance in Bohemia and Moravia in the Age of Reformation // Tolerance and Intolerance in the European Reformation / ed. by Ole Peter Grell and Bob Scribner. Cambridge,
41. 1996.
42. Pajer J. Studie o novokrtencich. Straznice, 2006.
43. Rothkegel M. Antihabsburgische Opposition und tauferischer Pazifismus // Mennonitische Geschichtsblatter, 69 (2012).
44. Chudaska A. Peter Riedemann. Konfessionsbildendes Taufertum im 16. Jahrhundert // Quellen und Forschungen zur Reformationsgeschichte. Heidelberg, 2003. Vol. 76.
45. Packull W.O. Hutterite Beginnings. Communitarian Experiments during the Reformation. Baltimore, Maryland, 1995.
46. Rechenschafft unserer Religion / Leer und Glaubens / Von den Brudern so man die Huterischen nent au?gangen / Durch Peter Ryedeman. [Brno], 1565.
47. Bruderliche vereynigung erzlicher kinder Gottes, sieben Artikel betreffend. [Schleitheim], 1527.
48. Stayer J.M. Noch einmal besichtigt. Anabaptists and the Sword. Von der Radikalitat zum Quietismus // Mennonitische Geschichtsblatter 47/48 (1990–1991).
49. Schomani G. Testamentum // Sandii Ch. Bibliotheca antitrinitariorum. Freistadii (Amsterdam), 1684.
50. RGADA. F. 12. Op. 1. ¹ 5. L. 1–17ob. (Peregovory na sejme Piotrkovskom).
51. Grzegorz Pawel z Brzezin. Krotkie dowody, kthore dziecinny krzest od ludzie przeciwnych Bogu wymyslony zbiiaia. [S. l.], [1568].
52. Grzegorz Pawel z Brzezin. O prawdziwej smierci, zmartwychwstaniu y zywocie wiecznym Jezusa Krystusa Pana naszego y kazdego za thym wiernego thudziesz thez y o prawdziwych pociechach stad
53. pochodzacych, a to przeciwko falecznemu zmysleniu Antykrystowemu o jego duszach, ktorymi wszytek swiat zwiodl y smrodliwe pozytki krolestwa swego wynalawszy nieleda iako wzmocnil, Krakow, 1568.
54. Grzegorz Pawel z Brzezin Rozdzial Starego Testamentu od Nowego, zydostwa od krzescijanstwa, skad latwie obaczysz prawie wszytki roznice okolo wiary, Krakow, 1568.
55. Piotr z Goniadza. O ponurzaniu chrystyjanskim przeciwko chrztu nowochrzczencow niedawnym. Warszawa, 1960.
56. Seeba? G. Muntzers Erbe. Werk, Leben und Theologie des Hans Hut / Quellen und Forschungen zur Reformationsgeschichte. B. 73. Gutersloh, 2002.
57. Vom lebendigen wort und geschribnen // Muller L. (Hg.) Glaubenszeugnisse oberdeutscher Taufgesinnter I. Leipzig, 1938.
58. Szczucki L. Szymona Budnego relacja o poczatkach i rozwoju anabaptyzmu w zborze mniejszym // Odrodzenie i reformacja w Polsce, XXXI, 1986.
59. Czechowic M. Rozmowy christianskie. Ktore z greckiego nazwiska, dialogami zowia, a ty ie nazwac mozesz wielkim Katechizmem, w ktorych sa rozmaite gadania o przednieyszych artykulach wiary
60. christianskiey: A z osobna Zydowskich gadkach, ktorymi Pana Jezusa Christusa y Ewangelia wyniszczyc chca. Krakow, 1575.
61. Czechovicii M. De paedobaptistarum errorum origine, et de ea opinione, qva infantes Baptisandos esse in primo natiutatis eorum exortu creditur. [Lublin, 1575].
62. Rabbi Jizchak. Befestigung im Glauben. Gohrau, 1865.
63. Miscellanea arianica. Oprac. J. Domanski i L. Szczucki. Archiwum historii filozofii i mysli spolecznej. 1960. T. 6.

Система Orphus

Loading...
Up